عدسی فتوکرومیک چیست؟

به نوعی از عدسی عینک که در اثر تابش نور خورشید یا تابش امواج الکترومغناطیسی (بنفش و فرابنفش) به رنگ تیره در می آید عدسی فتوکرومیک (Photochromic lenses) و عینک آن را عینک فتوکرومیک می گویند. وقتی عدسی به رنگ تیره در می آید ماده معدنی هالید نقره (silver halide) به یون های تشکیل دهنده خود تجزیه می شود که این باعث می شود مقدار انتقال نور از آن به شدت کاهش یافته و در نتیجه سرعت آن افت می کند و در صورت قطع شدن این تابش (سایه)، دو یون به هم متصل شده و دوباره مادر اصلی که همان هالید نقره هست را می سازند، در نتیجه میزان انتقال نور با سرعت بالا به جریان در آمده و عدسی عینک (لنز انتقالی) به حالت اولیه (شفاف) در می آید. پیشمهاد می کنیم از فریم عینک طبی مردانه و فریم عینک طبی زنانه سایت نیز دیدن فرمایید. 

شما با خرید عینک فتوکرومیک با یک تیر دو نشان می زنید. هم عینک طبی دارید هم عینک آفتابی. معمولا افراد عینکی چشمانی حساس به نور آفتاب دارند و برای رفع این مشکل علاوه بر عینک طبی خود از عینک های آفتابی نیز استفاده می کنند. عدسی های فتوکرومیک (لنز های فتوکرومیک) از شیشه، پلی کربنات و یا پلاستیک ساخته می شوند. این عدسی ها در عینک های فتوکرومیک مورد استفاده قرار می گیرند.

عدسی های فتوکرومیک در صورتی که در معرض اشعه فرابنفش قرار گیرند در کمتر از یک دقیقه تیره می شوند. در اثر تغییر محیط در صورت قطع جریان اشعه ماوراء بنفش عدسی عینک به مرور شفاف شده و در مدت 15 دقیقه به طور کامل به حالت اولیه خود باز می گردد. در گزارشی که توسط انسیتو افتالمولوژی دانشگاه کالج لندن منتشر شده عدسی های فتوکرومیک در شفاف ترین حالت ممکن 20 درصد از نور محیط را جذب می کنند. عدسی های فتوکرومیک در هوای گرم شفاف و در هوای سرد به حالت تیره در می آیند، که این فرایند را وابستگی دمایی می نامند.

عدسی های فتوکرومیک اشعه ماوراء بنفش نوع A را به خوبی و نوع B آن را به صورت 100 درصد فیلتر می کنند. 

اشعه فرابنفش نوع B یا همان UVB پر انرژی تر بوده و می تواند باعث سوختگی پوست و آسیب های پوستی نظیر سرطان شود، این در حالی است که اشعه فرابنفش نوع A فقط باعث ایجاد سرطان پوست می شود. 

مزایای عدسی فتوکرومیک

• کاربرد آسان و دوگانه
• محافظت از چشم در برابر اشعه مضر UV (یو وی)
• صرفه جویی در هزینه

معایب عدسی فتوکرومیک

• زمان تیره و روشن شدن عینک (وابسته به جنس و برند عدسی)
• تاخیر در تغییر رنگ در هوای سرد
• عدم تیره شدن کامل در ماشین به دلیل اینکه لایه محافظ UV شیشه ماشین اشعه ماوراء بنفش را جذب می کند.

انواع عدسی فوتوکرومیک

به صورت کلی لنز های یا عدسی های فتوکرومیک را می توان به دو بخش نسل قدیم و نسل جدید تقسیم کرد. عدسی های فتوکرومیک نسل قدیم معمولا از ماده ای معدنی به نام هالید نقره ساخته شده اند که تابش نور ماورابنفش باعث تغییر در ساختار مولکول آن و در نهایت تیرگی و شفافیت آن می شود. اما در نسل جدید لایه ای از فتوکرومیک روی عدسی تعبیه شده است که تغییر شرایط نوری باعث تیرگی و شفافیت عدسی می شود. ایرانیان اپتیک عدسی های Photochromic به سه دسته زیر طبقه بندی می کند:

• عدسی فوتوکرومیک معمولی (نسل قدیم)
• عدسی فتوکرومیک فست چنج
• عدسی فتوکرومیک ترانزیشن

برند های عدسی فتوکرومیک

تقریبا هر برندی برای خودش یک نوع عدسی فتوکرومیک تولید می کند. بطور مثال شرکت زایس آلمان، شرکت هویا ژاپن، شرکت اوستا، شرکت رودن اشتوک، شرکت اسیلور و غیره، اما شرکت رویال ویولت به صورت تخصصی به تولید این نوع از عدسی ها پرداخته است.

کاربرد عینک های فوتوکرومیک

عدسی های فوتوکرومیک (عینک فتوکرومیک) می توان در موارد زیر استفاده 

• در مکان های پر نور
• عینک های دید دور و مطالعه
• عینک های نیم فریم

نگهداری عینک های فتوکرومیک

جهت سالم بودن عینک و افزایش طول عمر و استفاده بهینه از آن، باید به نکات زیر توجه کرد:

• قبل استفاده از دستمال عدسی را زیر شیر آب بشویید.
• از مواد ضد عفونی و شیمیایی برای تمیز کردن عدسی استفاده نکنید.
• برای تمیز کردن عدسی از دستمال مخصوص عدسی استفاده نمایید.
• استفاده از محلول اسپری (آب و الکل ۱۰ درصد) هفته ای یک یا دو بار
• از برخورد عدسی با سطوح دیگر خودداری کنید.
• از برخورد آب دریا با عدسی جلوگیری کنید.
• از قرار دادن عینک در محیط با گرما بالا مانند داشبورد (در فصل گرما) خودداری کنید.

منبع:

https://fa.wikipedia.org/wiki/شیشه_فتوکرومیک